महत्त्वाचे शासन निर्णय व परिपत्रके

शासन निर्णय (GR) आणि परिपत्रके

शिक्षकांसाठी महत्त्वाचे शासकीय निर्णय, आता सोप्या आणि सरळ भाषेत.

सर्व शासन निर्णय शोधा

तुम्हाला हवा असलेला कोणताही नवीन किंवा जुना GR शोधण्यासाठी, महाराष्ट्र शासनाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या.

अधिकृत GR वेबसाइटला भेट द्या
शिष्यवृत्ती

मुलींच्या मोफत शिक्षणाबाबत (EBC/EWS)

दि. ०८ ऑगस्ट २०२४

सोप्या भाषेत सारांश:

  • ज्या मुलींच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ८ लाखांपेक्षा कमी आहे, अशा सर्व मुलींना शिक्षण शुल्कात १००% सवलत मिळेल.
  • यामध्ये EBC, EWS, SEBC, OBC या सर्व प्रवर्गातील मुलींचा समावेश आहे.
शिक्षक बदली

जिल्हाअंतर्गत व आंतरजिल्हा बदली वेळापत्रक (२०२४-२५)

दि. ०७ नोव्हेंबर २०२४

सोप्या भाषेत सारांश:

  • सन २०२४-२५ साठी जिल्हांतर्गत आणि आंतरजिल्हा शिक्षक बदली प्रक्रियेचे वेळापत्रक जाहीर करण्यात आले आहे.
  • संवर्ग ३ आणि ४ मधील शिक्षकांसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया आणि अंतिम तारखांची माहिती दिली आहे.
शाळा सुरक्षा

शाळा आणि परिसरात CCTV कॅमेरे बसविण्याबाबत

दि. २१ ऑगस्ट २०२४

सोप्या भाषेत सारांश:

  • विद्यार्थ्यांच्या सुरक्षेसाठी सर्व खाजगी शाळांना एका महिन्याच्या आत CCTV कॅमेरे बसवणे बंधनकारक केले आहे.
  • मुख्याध्यापकांनी आठवड्यातून किमान तीन वेळा फुटेज तपासावे आणि काही आक्षेपार्ह आढळल्यास पोलिसांना कळवावे.
शिक्षक भरती

पवित्र प्रणालीमार्फत शिक्षक भरती (२०२४)

दि. ०६ मार्च २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • प्राथमिक शिक्षकांची रिक्त पदे भरण्यासाठी ‘पवित्र’ पोर्टलद्वारे भरती प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे.
  • अभियोग्यता व बुद्धिमत्ता चाचणी दिलेल्या उमेदवारांमधून निवड यादी तयार करून नियुक्ती आदेश दिले जात आहेत.
मूल्यमापन

पायाभूत चाचणी (PAT) आणि संकलित मूल्यमापन आयोजन

दि. ०९ ऑगस्ट २०२३

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्यातील विद्यार्थ्यांची भाषा आणि गणित विषयातील मूलभूत क्षमता तपासण्यासाठी पायाभूत चाचणी (Payabhut Chachani) आयोजित करण्याबाबतचे परिपत्रक.
  • यामध्ये सत्र १ आणि सत्र २ च्या संकलित मूल्यमापनाच्या आयोजनाबद्दल तपशीलवार सूचना दिल्या आहेत.
अनुदान

‘कायम’ विना अनुदानित शाळांना वाढीव टप्पा मंजूर

दि. १४ ऑक्टोबर २०२४

सोप्या भाषेत सारांश:

  • ‘कायम’ शब्द वगळलेल्या आणि अनुदानासाठी पात्र ठरलेल्या शाळांना अनुदानाचा वाढीव टप्पा मंजूर करण्याबाबतचा निर्णय.
  • यामध्ये प्राथमिक, माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शाळांचा समावेश आहे.
शालेय उपक्रम

प्रजासत्ताक दिन विविध उपक्रमांनी साजरा करणे

दि. ३१ डिसेंबर २०२४

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्यातील सर्व शाळांमध्ये २६ जानेवारी, २०२५ रोजी प्रजासत्ताक दिन विविध उपक्रमांनी साजरा करण्याबाबत सूचना.
  • यामध्ये ध्वजारोहण, सांस्कृतिक कार्यक्रम आणि विद्यार्थ्यांसाठी स्पर्धा आयोजित करण्याबद्दल मार्गदर्शन केले आहे.
योजना

प्रधानमंत्री उच्चतर शिक्षा अभियान (PM-USHA) अंमलबजावणी

दि. ०७ ऑगस्ट २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्यामध्ये ‘PM-USHA’ ही केंद्र सरकारची योजना राबविण्याबाबतचा हा शासन निर्णय आहे.
  • या योजनेअंतर्गत उच्च शिक्षणाचा दर्जा सुधारण्यासाठी, नवीन अभ्यासक्रम सुरू करण्यासाठी आणि संस्थात्मक विकासासाठी अनुदान दिले जाईल.
शालेय उपक्रम

“माझी शाळा, माझी परसबाग” अभियान

दि. ०५ ऑगस्ट २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्यातील सर्व शाळांमध्ये ‘माझी शाळा, माझी परसबाग’ हे अभियान राबविण्याबाबत सूचना.
  • या उपक्रमातून विद्यार्थ्यांना शेती, पर्यावरण आणि पोषणाचे महत्त्व शिकवले जाईल. परसबागेतील भाजीपाला शालेय पोषण आहारात वापरता येईल.
सेवा नियम

महाराष्ट्र नागरी सेवा (निवृत्तीवेतन) नियम, १९८२ मध्ये सुधारणा

दि. ०१ ऑगस्ट २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्य शासकीय कर्मचाऱ्यांच्या निवृत्तीवेतन नियमांमध्ये काही महत्त्वाचे बदल करण्यात आले आहेत.
  • या सुधारणांमुळे निवृत्तीवेतन आणि इतर लाभांच्या प्रक्रियेत सुसूत्रता आणण्याचा प्रयत्न केला आहे.
क्रीडा स्पर्धा

राज्यस्तरीय शालेय क्रीडा स्पर्धांचे आयोजन (२०२५-२६)

दि. २९ जुलै २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • शैक्षणिक वर्ष २०२५-२६ साठी राज्यस्तरीय शालेय क्रीडा स्पर्धांच्या आयोजनाबाबत वेळापत्रक आणि नियम जाहीर.
  • यामध्ये विविध खेळांच्या स्पर्धा जिल्हा, विभाग आणि राज्य स्तरावर कशा आयोजित केल्या जातील, याची माहिती दिली आहे.
आरोग्य व सुरक्षा

विषबाधा झालेल्या विद्यार्थ्यांना वैद्यकीय सहाय्य व आर्थिक मदत

दि. २९ जुलै २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • शालेय पोषण आहार किंवा इतर कारणांमुळे विद्यार्थ्यांना विषबाधा झाल्यास, शाळेने तातडीने कोणती पावले उचलावीत, याबाबत स्पष्ट निर्देश दिले आहेत.
  • यात प्रथमोपचार, जवळच्या आरोग्य केंद्रात दाखल करणे आणि पालकांना त्वरित माहिती देणे यांचा समावेश आहे.
  • या दुर्दैवी घटनेत, पीडित विद्यार्थ्यांच्या उपचारासाठी आवश्यक आर्थिक मदतीची तरतूद कशी करावी, याचे नियमही यात दिले आहेत.
  • विद्यार्थ्यांची सुरक्षा आणि आरोग्य ही शाळेची सर्वोच्च प्राथमिकता असल्याचे यातून स्पष्ट होते.
सेवा नियम

सुधारित परिभाषित अंशदान निवृत्तीवेतन योजना (DCPS)

दि. २६ जुलै २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • राज्य शासकीय कर्मचाऱ्यांसाठी लागू असलेल्या DCPS योजनेत सुधारणा करून, ती राष्ट्रीय निवृत्तीवेतन प्रणाली (NPS) सोबत जोडण्याबाबतचा हा महत्त्वाचा निर्णय आहे.
  • यानुसार, नोव्हेंबर २००५ नंतर सेवेत आलेल्या कर्मचाऱ्यांच्या निवृत्तीवेतन अंशदानात आणि शासनाच्या हिश्श्यात बदल करण्यात आले आहेत.
  • कर्मचाऱ्यांचे भविष्य सुरक्षित करण्याच्या दृष्टीने, या योजनेतील गुंतवणुकीचे पर्याय आणि लाभांची सविस्तर माहिती यात दिली आहे.
  • या निर्णयामुळे कर्मचाऱ्यांच्या निवृत्तीनंतर मिळणाऱ्या रकमेवर मोठा परिणाम होणार आहे.
प्रशासन

अल्पसंख्याक दर्जा प्रमाणपत्रासाठीच्या अर्जांवर कार्यवाही

दि. १० जून २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • शैक्षणिक संस्थांना ‘अल्पसंख्याक दर्जा’ मिळवण्यासाठी अर्ज कसे करावेत, यासाठी हा शासन निर्णय आहे.
  • यामध्ये अर्ज प्राप्त झाल्यावर संबंधित अधिकाऱ्यांनी कोणती कार्यवाही करावी, यासाठी स्पष्ट सूचना दिल्या आहेत.
  • या प्रक्रियेमुळे शाळांना अल्पसंख्याक दर्जा प्रमाणपत्र मिळवणे अधिक सुलभ आणि पारदर्शक होईल.
  • अर्ज वेळेत निकाली काढण्यासाठीची कार्यपद्धती यात नमूद केली आहे.
शालेय पोषण आहार

शालेय पोषण आहार योजनेअंतर्गत विद्यार्थी दरामध्ये सुधारणा

दि. १० जून २०२५

सोप्या भाषेत सारांश:

  • शालेय पोषण आहार योजनेसाठी, प्रति विद्यार्थी जो आहार खर्च (लाभार्थी दर) दिला जातो, त्यामध्ये वाढ करण्याबाबतचा हा महत्त्वाचा शासन निर्णय आहे.
  • केंद्र शासनाच्या सूचनेनुसार, प्राथमिक आणि उच्च प्राथमिक स्तरावरील विद्यार्थ्यांसाठी नवीन, सुधारित दर लागू करण्यात आले आहेत.
  • या दरवाढीमुळे शाळांना धान्याव्यतिरिक्त इतर पौष्टिक साहित्य (उदा. भाजीपाला, तेल) खरेदी करणे सोपे होईल.
  • या निर्णयामुळे विद्यार्थ्यांना अधिक चांगल्या प्रतीचा आणि पौष्टिक आहार मिळण्यास मदत होईल.